باب: ما يذكر
في المسك.
78. MİSK HAKKINDA ZİKROLUNAN ŞEYLER
حدثني عبد
الله بن محمد:
حدثنا هشام:
أخبرنا معمر،
عن الزُهري،
عن ابن
المسيَّب، عن
أبي هريرة رضي
الله عنه،
عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال: (كل
عمل ابن آدم
له إلا الصوم،
فإنه لي وأنا
أجزي به،
ولخلوف فم الصائم
أطيب عند الله
من ريح المسك).
[-5927-] Ebu Hureyre r.a.'dan rivayete göre Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur:
"Adem oğlunun bütün amelleri kendisine aittir, oruç müstesna.
O yalnız benim içindir ve onun mükafatını ancak ben veririm. Andolsun ki oruçlu
kimsenin değişen ağız kokusu dahi Allah nezdinde, misk kokusundan daha
hoştur."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Misk hakkında zikrolunanlar." Zebaih (kesilecek
hayvanlar) bölümünde "misk" başlığında miskin tanımı geçmiş
bulunmaktadır. Buhari burada Ebu Hureyre'nin merfU' olarak zikretmiş olduğu:
"Ademoğlunun bütün ameli kendisinindir, oruç müstesna" hadisini
zikretmektedir. Buna sebep ise hadiste yer alan: "Allah nezdinde misk kokusundan
daha hoştur" ifadesidir. Buna dair yeterli açıklamalar da daha önce Oruç
bölümünde (1894.hadiste) geçmiş bulunmaktadır.
باب: ما يستحب
من الطيب.
79. MÜSTEHAP OLAN HOŞ KOKU
حدثنا موسى:
حدثنا وهيب:
حدثنا هشام،
عن عثمان بن
عروة، عن
أبيه، عن
عائشة رضي
الله عنها قالت:
كنت
أطيب النبي
صلى الله عليه
وسلم عند
إحرامه بأطيب
ما أجد.
[-5928-] Aişe r.anha'dan, dedi ki: "Ben Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i ihrama girmeden önce bulabildiğim en hoş koku ile
kokulandırırdım."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Müstehap olan hoş koku." Bu başlık ile bulunabilen en
güzel hoş kokuyu kullanmanın mendub olduğuna işaret ediyor gibidir. Daha iyisi
bulunmakla birlikte daha aşağı olanın kullanılmamasına ve daha iyisini
kullanmanın mendub olduğuna işaret ediyor gibidir. Ayrıca biraz önce işaret ettiğimiz
üzere hoş ko ku sürünmekte erkek ile kadın arasındaki farka işaret etme
ihtimali de vardır.
"İhrama girmeden önce bulabildiğim en hoş koku." Ebu
Üsame yoluyla gelen rivayette: "İhrama girmeden önce gücümün ye ttiği
kadarıyla bulabildiğim en hoş kokuyu sürerdim, sonra ihrama girerdim"
denilmektedir. Ahmed'in, İbn Uyeyne yoluyla rivayetinde de: "Bize Osman'ın
tah di s ettiğine göre o babasını şöyle derken dinlemiştir: Ben Aişe'ye: Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e hangi kokuyu sürdün, diye sordum, o: "Hoş
kokuların en güzelini, dedi" denilmektedir.
Burada "hoş kokuların en güzeli"nden maksat ise
misktir. Nitekim bu husus açık bir şekilde varid olmuştur. Malik bunu Ebu.
Said'in merfu' olarak rivayet ettiği hadiste zikretmiş bulunmaktadır. Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem: "Misk hoş kokunun en güzelidir" diye buyurmuştur.
Bu hadis aynı zamanda Müslim'de de yer almaktadır.
باب: من لم
يرد الطيب.
80. GÜZEL KOKUYU GERİ ÇEVİRMEYEN KİMSE
حدثنا أبو
نعيم: حدثنا
عزرة بن ثابت
الأنصاري قال:
حدثني ثمامة
بن عبد الله،
عن أنس رضي
الله عنه: أنه
كان لا يرد الطيب،
وزعم أن النبي
صلى الله عليه
وسلم كان لا
يرد الطيب.
[-5929-] Enes r.a.'dan rivayete göre "O kendisine
sunulan hoş kokuyu geri çevirmezdi. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in hoş
kokuyu geri çevirmemek adetinde olduğunu söylemiştir."
Diğer tahric eden: Tirmizi Edeb
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Hoş kokuyu geri çevirmeyen kimse." Bu başlık ile hoş
kokuyu geri çevirmenin nehyedilişinin, haramlık bildirmek anlamında olmadığına
işaret etmek istemiş gibidir.
"Hoş kokuyu geri çevirmezdi." el-Bezzar bunu bir başka
yoldan, Enes'ten:
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem, kendisine takdim edilen
hoş bir kokuyu asla reddetmiş değildir" lafzı ile rivayet etmiş
bulunmaktadır. Senedi hasendir.
el-İsmail! de Veki yoluyla Azra'dan, o bu başlıktaki hadis
senediyle buna yakın olarak zikretmiş ve şu fazlalığı eklemiştir: "Ve dedi
ki: Sizden herhangi birinize hoş koku takdim edilirse onu geri
çevirmesin." Bu fazlalığın Nebie merfu.' olduğunu açıkça ifade etmemiştir.
Ebu Davud, Nesai ve sahih olduğunu belirterek İbn Hibban,
el-A'rec yoluyla Ebu Hureyre'den şu lafız ile merru' olarak rivayet etmiştir:
"Her kime hoş bir koku takdim edilirse onu geri çevirmesin. Çünkü onun
kokusu hoş, taşıması da (yük olarak) hafiftir." Bu hadisi Müslim de bu
yolla rivayet etmiş, ancak onun rivayetinde "hoş koku: tib" yerine
"reyhan" olarak zikredilmiştir. Reyhan ise hoş kokusu olan yeşil her
bitkinin adıdır. el-Münzirı dedi ki: "Reyhan" ile bütün hoş koku
çeşitlerinin kastedilmiş olma ihtimali de vardır. Yani bu lafız "hoş ko ku
demek olan: er-raiha"dan türemiş bir lafız olarak kullanılmış olabilir.
باب: الذريرة.
81. ZERiRE (DENİLEN TOZ HALİNDEKİ KOKU)
حدثنا عثمان
بن الهيثم: أو
محمد عنه، عن
ابن جُرَيج:
أخبرني عمر بن
عبد الله بن
عروة: سمع
عروة والقاسم
يخبران، عن
عائشة قالت:
طيبت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بيدي
بذريرة في حجة
الوداع، للحل
والإحرام.
[-5930-] Aişe'den, dedi ki: "Ben, Veda haccı
esnasında ihramdan çıktığında da ihrama girdiğinde de Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellemli kendi ellerimle zerıre ile kokulandırdım. "
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Zerıre": Bir tür hoş koku karışımıdır. ed-Oavudı dedi
ki: Bu hoş kokunun küçük parçaları bir araya getirilir, sonra öğütülür, sonra
da elekten geçirilir, daha sonra da saça ya da duvağa saçılır. Bundan dolayı
ona "zerıre: saçılan şey" adı verilmiştir. ed-Oavudı böyle demiştir.
Buna göre değişik karışımlardan meydana gelmiş her türlü kokuya zerıre denilir.
Ama aslında zerıre, Hicazlıların ve başkalarının bilip tanıdıkları özel bir
koku çeşididir. Aralarında Nevevıinin de bulunduğu. birden çok kişi, zerıre'nin
Hindistan'dan getirilen hoş kokulu bir kamışın kırıntıları olduğunu
belirtmiştir.